Publieke omroep en media

Onderwerp

Het is essentieel dat de burger toegang heeft tot onafhankelijke journalistiek op zowel lokaal, regionaal, nationaal als internationaal niveau. De coronacrisis heeft de behoefte bij de burger voor onafhankelijk en betrouwbaar nieuws extra zichtbaar gemaakt.

Tegelijkertijd is het nauwelijks nog financieel haalbaar om lokale journalistiek te bedrijven en wordt bijna 50 procent van de beroepsgroep structureel onderbetaald als freelancer. Daarbij zorgt vervreemding en wantrouwen bij een deel van het publiek voor een situatie waarin de verslaggever is verworden tot een doelwit.

Persvrijheid & Veiligheid

Uit de jaarlijkse persvrijheidsmonitor, maar ook uit de mondiale persvrijheidsindex van Reporters Sans Frontières (RSF) blijkt dat ons land te kampen heeft met toenemende agressie tegen journalisten en een overheid, die bepaald niet voorop loopt als het gaat om toegankelijkheid van overheidsinformatie. De kwetsbare financiële positie van een deel van de beroepsgroep en de grote concentratie van mediabedrijven in de sector komen daar nog eens bij. Uit onderzoek van I&O research in opdracht van Persveilig wordt duidelijk dat geweld tegen de beroepsgroep de afgelopen vier jaar aanmerkelijk is toegenomen. Binnen de beroepsgroep zijn ervaringen met geweld en intimidatie eerder regel dan uitzondering geworden. Het blijkt ook dat met name de freelance beoefenaars van het vak (cameramensen, fotografen).

  • Er komt een opleiding tot Bijzonder Opsporings Ambtenaar (BOA) voor journalisten. Dit beschermt tegen agressie, mede omdat agressie tegen een BOA drie keer zwaarder wordt bestraft.Herstel van publieke omroep, pers en lokale media Tegelijkertijd is de kwestie van bewijsvoering inzake geweld een stuk simpeler. Een filmfragment of foto van een BOA geldt als bewijs. Journalisten kunnen overtredingen constateren en vastleggen.

Publieke omroep


Investeer in een goede publieke basisinfrastructuur: investeer in de publieke omroep (op streek, regionaal en landelijk niveau) waarbij er volledige vrijheid is om vol in te zetten op digitale kanalen, de afhankelijkheid van advertentie-inkomsten wordt beperkt en continuïteit van nieuwsvoorziening wordt gegarandeerd. Op landelijk en regionaal niveau betekent dat een gegarandeerd totaalbedrag, dat nu het totaal van subsidie en STER/regionale advertentie-inkomsten inhoudt. Een impuls op met name lokaal/streekniveau is daarbij van groot belang.
 

  • Er komt tenminste structureel 50 miljoen extra beschikbaar om te investeren in het inrichten van professionele redacties op lokaal/ streekniveau met een focus op lokaal nieuws.
  • De bezuinigingen die tijdens de kabinetten Rutte zijn doorgevoerd op de NPO worden teruggedraaid. De focus komt te liggen op onderzoeksjournalistiek, maatschappelijke educatie, burgerparticipatie en democratische vernieuwing.

Bijdrage van big-tech bedrijven

Distributeurs (techbedrijven) gaan financieel bijdragen: er komt een duidelijke implementatie van de Europese auteursrecht-richtlijn zodat een door de overheid afgedwongen (extra) bijdrage kan worden gevraagd van distributeurs van content, die betaald moet worden aan de content-makers. Het wettelijk vastleggen van een niet voor afstand vatbaar vergoedingsrecht voor makers op basis van artikel 17 van de Europese richtlijn kan daarbij zeer effectief zijn. Er komt een afdwingbare transparantie vanuit de exploitanten in de gegenereerde inkomsten richting de makers.

 

Private journalistiek

Stimuleer private mediabedrijven in journalistieke activiteiten; private mediabedrijven zijn van wezenlijk belang voor een pluriform en vitaal journalistiek medialandschap. Stimuleer de journalistieke activiteiten met een aantal maatregelen:

  • Er komt een btw 0-tarief, voor digitale en print-publicaties met journalistiek karakter. Dit ondersteunt de beweging naar meer (digitale) abonnementen;
  • Er komen fiscale kortingen op redactionele loonkosten. Deze korting stimuleert op effectieve wijze een pluriform journalistiek aanbod.
  • Er komt gerichte steun op kwetsbare onderdelen in de nieuwsvoorziening, zoals voor onderzoeksjournalistieke activiteiten, fotojournalistiek of lokale journalistiek in de haarvaten van de samenleving.
  • Er komt een verplicht publicatiebeleid via advertenties van communicatie/ gemeenteberichten vanuit de lokale overheid, zodat overheidsinformatie via ingekochte (digitale) ruimte bij onafhankelijke (lokale) media bij de burger terecht komt.

 

Juridische kaders

Er komen steviger randvoorwaarden: alle subsidie- en steunmaatregelen, zowel richting publieke omroepen als naar private partijen worden altijd afhankelijk van een aantal randvoorwaarden, zodat publieke investeringen effectief en normstellend zijn. De toepassing van de fair practice code zoals overeengekomen in de cultuursector wordt als voorwaarde gesteld.

 

Wet Open Overheid

De Wet Open Overheid (opvolger van de WOB) wordt herzien, zodat deze recht doet aan de ambitie om overheidsinformatie beter toegankelijk en controleerbaar te maken. Een forse aanscherping van het nu voorliggende wetsvoorstel is daarvoor vereist.

Bij deze herziening wordt tenminste het volgende aangepast:

  • De rulings van de Belastingdienst worden openbaar;

Herstel van publieke omroep, pers en lokale media https://www.politie.nl/nieuws/2020/juni/6/08-bedreiging-middelburg.html

Gerelateerde organisaties

Oplossingen

Verdere uitleg

Artikelen

Reactie minister op documentaire 'Beerput Nederland'